Osmanlı doktorlarına göre soğuk hava, çok da sert soğuk olmamak şartıyla tercih edilmesi gereken bir havadır.

Sağlıklı kişiler için soğuk hava yararlıdır. Soğuk hava bedeni pekiştirir güçlendirir, bedenin doğal ısısını arttırır. Vücuttaki kötü maddeleri toplayıp dağıtır. Böylece şişler ve cerahatler azalmaktadır, ter çıkacak yerler derideki gözenekler bağlanır, vücut nem kaybetmez ve sağlıklı olmaktadır.

Çok sert soğuk havalar da istenmeyen havalardır. Böyle havalar bedenin doğal ısısını söndürdüğünden zararlıdır.

Çok katı soğuk havalar bedende olan yaşamsal nedenler denen öncelikle kanın özelliklerini bozar.
Vücutta dolaşan hıltların görevlerini yapması bozulur ve bu durum organların o zamanki terminoloji ile çürümesine neden olabilir ve bu durum ölüme kadar götürür. Bu nedenle bazı önlemler alınmalıdır.

Soğuk havanın zararlarından korunmak için alınacak önlemler

Hava istenmeyen derecede soğuk olduğunda yapılması gerekli olanlar ilk önce ellerin ve ayakların soğuk kalmamasını sağlamaktır.

Bunun için eller ve ayaklar sıcak nitelikteki yağlarla ovulmalıdır. Bu yağlara örneğin belesan yağı, çörek otu yağı, sedef otu( sezab ) ve neft yağları verilebilir.

Soğuğa çıkmadan önce bu yağlar eller ve ayaklara sürülürse hem soğuk havanın zararlı etkilerini engeller hem de soğuk için tedavi edicidir, vücudu ısıtır.

Sert soğuk havada kalmış kişilere havanın zararlı etkisinden kurtulmak için hemen hamama gitmeleri tavsiye edilir. Yalnız hamamda ısınmanın da çok özel şartları vardır. Hamamın sıcaklık bölümlerini yavaş yavaş tedricen geçmelidir. Her bir bölümde biraz kalarak sıcak bölüme geçmelidir. Çok soğuk havada kalan kişiler hamamda gövdesini ovdurmalıdır.

Ayrıca hamamda yıkanacak şahsa özel bir su hazırlanması tavsiye edilir. Bu su şu şekilde hazırlanır;

Buğday kepeği
Papatya çiçeği
Menekşe çiçeği
Ebe gümeci

(Kış olması sebebiyle bunların kurusu olacaktır.)

Bunlardan; suyun miktarına göre yeteri kadar birlikte kaynattıktan sonra süzüp suyu alınmalıdır. Bu suyu hamamın sıcak olan kısmında banyo bittikten sonra dökünüp çıkmalıdır. Hamama ulaşılmazsa sıcak bir banyoda bu uygulamalar yapılır.

Çok sert soğuğa maruz kalmış kişiler vücudu kızdırıcı macunlar ve gıda olarak yürek ve vücudu kızdıran yiyecekler yemelidirler.

Ayrıca marmelatlar da tavsiye edilir; zencefil murabbası ve zürünbad murabbası gibi tek bitkilerle hazırlanan ilaçlar da sıcaklık vericidir.

Bunlardan hangisi bulunabilirse yenilir. Karanfil, öd ağacı veya amber şerbeti kaynatılıp kahve gibi sıcak sıcak içilmelidir.